Issiqlik Izolyatsiyasi nima, Qanday qilinadi? Issiqlik Izolyatsiyasi qayerlarda ishlatiladi?
Energiya inqirozi bugungi kunda dunyomiz duch kelayotgan eng muhim muammolardan biri sifatida qaraladi. Uy-joy sektoridagi energiya iste’moli dunyodagi umumiy energiya sarfining muhim qismini tashkil etadi. Binolarda issiqlik izolyatsiyasi orqali energiyadan samarali foydalanish bilan barqaror va sog’lom tuzilmalarni yaratish orqali energiyani tejash va samaradorlikni ta’minlash mumkin.
«Issiqlik izolyatsiyasi» ichki va tashqi muhit o’rtasidagi issiqlik yo’qotilishini kamaytirish va shu orqali issiqlik olish maqsadida bino komponentlarida amalga oshiriladigan barcha jarayonlarga nisbatan qo’llaniladi. Tashqi va ichki muhit o’rtasida ajratuvchi tuzilma vazifasini bajaradigan issiqlik izolyatsiya materiallari, sovuq havoda joyni issiq saqlash, issiq havoda esa joyni salqin saqlash uchun zarur bo’lgan energiyani minimal darajada saqlaydigan tarzda loyihalanadi.
Issiqlik izolyatsiyasi amaliyotining tarixi dastlabki odamlarning noqulay ob-havo sharoitlaridan himoyalanish uchun ovlagan hayvonlarining terileridan foydalanishi bilan bog’liq. Ammo, professional issiqlik izolyatsiyasining birinchi qo’llanilishi sanoat inqilobi bilan paydo bo’ldi. 1882 yilda Karl VonLinde tomonidan qurilgan sovuq havo omborida sovuq havoni uzoq vaqt saqlash uchun issiqlik izolyatsiyasi kerak edi. Issiqlik izolyatsiya materiallarining ishlab chiqarilishi birinchi marta 1900-yillarning boshida Germaniyada boshlandi.
Issiqlik Izolyatsiyasi va Barqarorlik
Issiqlik izolyatsiyasini qurilish va uy-joy sektoridagi amaliyotlar orqali amalga oshirish mumkin. Uy-joy sektori butun dunyoda eng ko’p energiya sarflanadigan sohalardan biridir. Ayniqsa, qattiq iqlim sharoitlari bo’lgan hududlarda energiya resurslarining muhim qismi yashash joylarini isitish va sovutishga sarflanadi. Shu sababli, issiqlik izolyatsiyasi energiya samaradorligini ta’minlashda muhim resurs sifatida ajralib turadi. Issiqlik izolyatsiyasining barqarorlikka qo’shgan foydasi bilan binolarning energiya samaradorligini oshirishga bo’lgan talablar bugungi kunda keng tarqalgan.
Issiqlik Izolyatsiyasi qayerlarda ishlatiladi?
Issiqlik izolyatsiyasining eng ko’p ishlatiladigan sohasi uy-joy sektoridir. Yashash joyi sifatida foydalaniladigan kvartiralardan tashqari kasalxonalar, maktablar, davlat muassasalari, ofislar, zavodlar kabi turli vazifali joylarda qulay muhit yaratish uchun issiqlik izolyatsiyasi qo’llaniladi.
Binoning ichki va tashqi muhitlari o’rtasida joylashgan barcha qismlarida issiqlik o’tkazuvchanligi sodir bo’ladi, shuning uchun bu hududlarning barchasi uchun turli issiqlik izolyatsiya variantlari mavjud. Binoning tashqi va ichki muhitlarini ajratib turadigan devor, deraza, eshik, shift, tom, quvur tarmoqlari va pol qismlarida issiqlik izolyatsiyasini amalga oshirish mumkin.
Tashqi fasad issiqlik izolyatsiyasi bosqichlari
Devorlar binoda issiqlik o’tkazuvchanligi eng ko’p sodir bo’ladigan joylardir. Devorga bir nechta issiqlik izolyatsiya variantlari mavjud.
Bo’shliqli devor izolyatsiyasi
- «Sendvich» deb nomlangan issiqlik izolyatsiya materiali tashqi devorning ichki yuzasiga yopishtiriladi
- Ichki devor quriladi
- Issiqlik izolyatsiya materiallari va qurilgan devorlar o’rtasida bo’shliq qolmasligi kerak
- Ichki devor mintaqasidagi barcha joylar (ustunlar, to’sinlar va h.k.) tashqaridan issiqlik izolyatsiya materiali bilan qoplanishi kerak
- Tashqi devor bug’ qarshiligi past bo’lgan bo’yoq bilan bo’yalishi kerak
Tashqi izolyatsiya
- Issiqlik izolyatsiyasi qilinadigan yuzalar tegishli ravishda tayyorlanishi kerak
- Tashqi devorga o’rnatilgan issiqlik izolyatsiya plitalari ular orasida bo’shliq qolmasdan joylashtirilishi kerak
- Juda issiq yoki sovuq, yomg’irli, qorli ob-havoda qo’llash mumkin emas
- Namlik va kondensatni kamaytiradigan materiallar afzal ko’rilishi kerak
- Issiqlik yo’qotilishiga qarshi yuqori qarshilik ko’rsatishi kerak
- Vaqt o’tishi bilan cho’kishning oldini olish uchun yetarli bosim qarshiligiga ega bo’lishi kerak
- Vaqt o’tishi bilan mustahkam, chidamli bo’lishi va chirishmasligi kerak
- Yonmaydigan xususiyatlarga ega bo’lishi kerak
- Suv va namlikka chidamli bo’lishi kerak
- Qo’llash qulayligini ta’minlashi kerak
- Inson salomatligiga zararli bo’lmagan komponentlardan tashkil topgan bo’lishi kerak
- Iqtisodiy foyda keltirishi kerak
Issiqlik izolyatsiyasida ishlatiladigan materiallar
Issiqlik izolyatsiyasida ishlatiladigan materiallar: fiberglass, shisha paxta, tosh paxta, polistirol, poliuretan, sellyuloza, yog’och paxta plita, fenol ko’pigi va shisha ko’pigidir. Poliuretan issiqlik izolyatsiyasi uchun talab qilinadigan barcha xususiyatlarga ega bo’lgani uchun amaliyotda eng ko’p afzal ko’riladigan material bo’lib qoldi.
Issiqlik izolyatsiyasida poliuretanning ishlatilishi
Poliuretan tizimlari binolarda issiqlik izolyatsiyasi uchun ishlatiladigan eng samarali materiallardan biridir. Boshqa izolyatsiya materiallariga nisbatan issiqlikni saqlashning eng qulay shaklini taklif qiladigan poliuretan ko’pik, past issiqlik o’tkazuvchanlik koeffitsienti bilan ajoyib izolyatsiyani ta’minlaydi, yuqori mustahkamlik xususiyati bilan tuzilmalarning xizmat muddatini oshiradi. Yengilligi tufayli binolarning og’irligiga deyarli ta’sir qilmasdan issiqlik izolyatsiyasini ta’minlaydi. Bundan tashqari, qisqa qo’llash vaqti va qo’llash qulayligi bilan ishlab chiqarishda yuqori samaradorlik afzalligini taklif etadi.
Issiqlik izolyatsiyasida poliuretan ko’pigining afzalliklari
Past isitish xarajati
Poliuretan ko’pik materialining yuqori issiqlik izolyatsiya xususiyatlari tufayli, uylarning ichki muhitidagi issiqlikni saqlaydi va energiya xarajatlarining past qolishini ta’minlaydi. Natijada, elektr va yoqilg’i xarajatlarida sezilarli pasayish kuzatiladi. Xona haroratlari oqilona va doimiy darajada saqlanadi.
Tez va oson qo’llash
Issiqlik izolyatsiyasida poliuretan ko’pigini ishlatishning eng foydali jihatlaridan biri uni tez va oson qo’llash mumkinligidir. Purkash usuli orqali qo’llanishi mumkinligi tufayli, borish qiyin bo’lgan joylarga ham oson qo’llaniladi. Eng kichik tirqishlarga ham kirib, mukammal izolyatsiya bilan birga qulaylik va samaradorlikni ta’minlaydi.
Samaradorlik
Poliuretan ko’pik tizimlari issiqlik izolyatsiyasida shikastlanishlarga juda chidamli va uzoq xizmat muddatiga ega. Uning yengilligi bino tuzilmasiga ortiqcha yuk tushirmasdan sog’lom izolyatsiyani ta’minlaydi. Bundan tashqari, poliuretan ko’pik tizimlari allergik odamlar va hayvonlar uchun 100% xavfsiz ekanligi bilan tanilgan, chang hosil qilmaydi, allergenlar yoki zararli gazlar tutmaydi.